Hoe houden leerlingen/studenten een gezonde leefstijl aan in deze roerige periode met veelal thuisonderwijs? We brengen Gezonde School naar de huiskamers met ‘Gezonde School THUIS’. Met dit initiatief reiken wij schooldirecties en leerkrachten praktische adviezen, tips en activiteiten aan die zij kunnen delen met hun leerlingen/studenten. Het doel is om leerlingen/studenten thuis op een losse en speelse manier aan hun gezondheid te laten werken. Ook geven wij leerkrachten tips over hoe ook zij zelf gezond kunnen blijven. Alle ideeën zijn toepasbaar in de thuissituatie en komen van onze samenwerkingspartners, interventie-eigenaren en van jullie. Zie de website: https://www.gezondeschool.nl/thuis/tips

JOGG-ambassadeur Rachida van Healthy Sisters geeft beweegtips voor thuis

Ook thuis kun je bewegen! Zie het filmpje van Rachida van Healthy Sisters.

Bekijk het filmpje!

Scholen die voor schooljaar 2019-2020 de subsidie Jong Leren Eten toegewezen hebben gekregen, kunnen een jaar extra tijd krijgen om de activiteiten te bestellen via hun dashboard en deze uit te voeren. Dit betekent dat zij uiterlijk op 30 juni 2021 de activiteit uitgevoerd en verantwoord moeten hebben. De contactpersonen van de scholen ontvangen hierover binnenkort bericht. Scholen die gebruik willen maken van de mogelijkheid tot uitstel, moeten dit actief aangeven. Vragen over de subsidie ‘Lekker naar buiten!’? mail naar subsidiejle@gezondeschool.nl

Scholen krijgen extra tijd om de gemaakte kosten te verantwoorden. Zij krijgen hiervoor tot en met 31 augustus de tijd. Dit betekent dat scholen extra tijd hebben om het watertappunt uit te kiezen, te installeren, in gebruik te nemen en de kosten te declareren.

Sinds 2011 is gemeente Breda aangesloten bij de JOGG-aanpak. We maken hiermee onderdeel uit van één van de 140 Nederlandse gemeenten die aangesloten zijn bij JOGG. Dit beslaat 40 procent van de Nederlandse gemeenten. In de periode 2015-2019 heeft de landelijke aanpak een grote groei doorgemaakt: een groter netwerk, een bredere aanpak en een grotere rol van JOGG Nederland in het maatschappelijke speelveld. Het Mulier Instituut publiceerde dit onlangs, naar aanleiding van een onderzoek, in opdracht van JOGG Nederland. De focus is steeds meer verlegd naar een gezonde leefomgeving. In de beginperiode was met name de lokale JOGG-regisseur aan zet om het onderwerp te agenderen en samenwerkingsrelaties op te bouwen.

Naar verloop van tijd werd deze verantwoordelijkheid steeds meer gedeeld door beleidsmedewerkers, bestuurders en maatschappelijke organisaties. Er worden mooie samenwerkingen gesmeed met andere beleidsterreinen, zoals sport, ruimtelijke ordening en economische zaken. Verder is een gezonde leefomgeving steeds vaker een vanzelfsprekend onderdeel op de agenda van scholen, bedrijven, sportclubs, wijkplannen, buurtinitiatieven etc. in Nederland.

De JOGG-beweging wint steeds meer terrein. De verschuiving naar preventie van overgewicht en gerelateerde ziektes, en dit samen mogelijk maken met samenwerkingspartners die voor een gezondere leefomgeving zorgen, geeft energie. Het op een positieve wijze voortzetten van de aanpak op lokaal niveau draagt hieraan bij (bron: JOGG Nederland).

Buitenspelen is voor kinderen belangrijk voor de gezondheid, de motoriek, het ontwikkelen van sociale vaardigheden, de prikkeling van de fantasie en het trainen van een sterk immuunsysteem. Springtouwen, hutten bouwen, rennen, klauteren en verstoppen horen erbij. In de stad is het extra van belang om oog te hebben voor voldoende speelplekken. Met de maatschappelijke ontwikkelingen van digitale communicatiemiddelen en gaming, en tegelijkertijd de toename van overgewicht en het gebrek aan voldoende beweging, stimuleert JOGG-Breda het buitenspelen. Dit doen we samen met onze supporters die bijdragen middels media (communicatie), mensen (menskracht), munten (financiële bijdrage), middelen (producten zoals fruit, waterflesjes etc.) en massa (ambassadeurschap). We sluiten hierbij aan op de lokale vraag.

Vanuit de buurt Wisselaar (gelegen in Hoge Vucht) was er de behoefte om voor de allerkleinsten meer speelvoorzieningen in de wijk te hebben. In het vierkant van de Dikmuidenstraat, Noordschotsestraat, Izegemstraat en Kaaskerkestraat waren al speelvoorzieningen aangelegd voor de wat oudere kinderen, maar een aantal speeltoestellen voor de jongste doelgroep waren van harte welkom. Een JOGG-supporter heeft in samenwerking met JOGG-Breda en de wijk gezorgd voor een schommel, hobbelscooter en een huisje met glijbaan. Een mooi voorbeeld van een publiek-private samenwerking!

In deze periode waarin corona de boventoon voert en het sociale contact beperkt moet worden, was het rustig in de speeltuin, ondanks het mooie weer. We hopen dat er veel plezier aan beleefd gaat worden door de kinderen. Lekker bewegen en buitenspelen met de buurt- en klasgenootjes moedigen wij van harte aan.

Water drinken is gezond. Het is dorstlessend en er zitten geen suikers en zoetstoffen in. Ons lichaam bestaat voor het grootste gedeelte uit water. We hebben water nodig om onze organen goed te kunnen laten werken.

Water drinken in plaats van gezoete dranken past bij een gezonde manier van leven. En het helpt overgewicht te voorkomen. Een kind dat al jong ontdekt dat water drinken lekker en normaal is, zal later ook makkelijker water blijven drinken. Niet voor elke ouder is het vanzelfsprekend dat water drinken het beste is voor hun kind. Veelal zorgt een gebrek aan voldoende kennis voor misvattingen over wat gezond is. Om het kind gezond te laten opgroeien ondersteunt Careyn ouders hierbij door hen te adviseren door middel van gesprekken en beeldmateriaal. Het Voedingscentrum verstrekt materiaal over gezond eten en drinken.

Om het belang van water drinken extra onder de aandacht te brengen, is gezorgd voor een pakket met  daarin posters, folders, kleurplaten en drinkbekers. Er wordt ook online materiaal verstrekt. JOGG-Breda ontwikkelde dit pakket samen met andere Brabantse organisaties: Brabant Water, TWB, Careyn, GGD West-Brabant en GGD Hart voor Brabant. Met deze actie dragen we eraan bij om water drinken (en een gezonde manier van leven) de normaalste zaak van de wereld te maken voor ouders en kinderen. De laatste voorbereidingen worden deze maanden verricht en als het materiaal een plekje heeft gekregen op de locaties zal er een update gegeven worden in één van de JOGG-Breda nieuwsbrieven.

Schrijf je in voor de nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

JOGG-Breda realiseert in samenwerking met de stad steeds meer gezonde omgevingen. De sportvereniging en de sportkantine behoren ook tot een belangrijke plek voor kinderen en tieners. Sporten is gezond en waarom zou je je leden na het sporten niet verleiden tot gezonde keuzes? Steeds meer sportverenigingen zijn van mening dat juist op de sportclub de gezonde keuze gemakkelijk moet zijn. Bij een gezonde kantine is naast het reguliere aanbod, ook keuze uit soepen, fruit en gezonde broodjes. Hartstikke lekker en een stuk gezonder.

Tafeltennisvereniging Belcrum is de derde sportclub in Breda die mag pronken met een certificaat voor een gezondere kantine. Als de jeugd speelt is er bovendien gratis groente en fruit, gesponsord door de Jumbo. Op 12 januari werd dit gevierd tijdens de clubkampioenschappen. Miriam Haagh (wethouder Gezondheid) reikte het zilveren certificaat uit. Ze is trots op de samenwerking tussen Team:Fit, Mooiwerk, JOGG-Breda en de club. Het is de eerste tafeltennisclub in Nederland die een certificaat voor de gezonde kantine heeft behaald. Extra speciaal dus!

Om sportverenigingen, kinderboerderijen buurthuizen en andere vrijwilligersorganisaties in Breda te informeren over een gezonder aanbod in de kantine, werd er op 6 februari een cursus georganiseerd door Mooiwerk, Team:Fit en Sligro. Deze vond plaats bij Sligro. Er was een zeer diverse opkomst van zowel sport- als vrijwilligersorganisaties.

Enzo de Regt (Mooiwerk), Karin Potting (Sligro) en Irene Walk (Team:Fit) hebben de deelnemende clubs geïnformeerd over wat een gezondere kantine inhoudt en wat je kunt doen om te starten. Veel mensen hadden eerst een ander beeld van de gezonde(re) kantine. In eerste instantie hadden ze het beeld dat het een behoorlijk radicale verandering is die je door moet voeren, maar het gaat juist om gezondere alternatieven aan te bieden naast het bestaande aanbod. Daarnaast hoeft ook niet alles tegelijk. Maak een start en begin met een aantal gezondere producten. Zet bijvoorbeeld fruit op de bar en plaats popcorn naast chips. Daarna kan je verder gaan met andere producten.

Er kan een brons, zilver of goud vignet behaald worden, afhankelijk van de voorwaarden van waar je als club aan wil doen. Voor het bronzen certificaat moet je het volgende uitvoeren:

• De kantine biedt in elke aangeboden productgroep (groente, fruit, dranken, melkproducten, broodjes en snacks) tenminste één betere keuze aan.
  
• Er wordt voldaan aan drie basis-uitstraling punten:
  1. De betere keuzes staan op opvallende plaatsen, zoals op de balie, in vitrines en op rekken. 
  2. In de automaten krijgen de betere keuzes een opvallende plek. 
  3. Wordt er eten of drinken aangeboden bij de kassa? Dan staan daar alleen de betere keuzes!
• Het drinken van water wordt gestimuleerd! Dit kan bijvoorbeeld door een watertappunt.
• De organisatie heeft in het beleid vastgelegd dat de kantine voldoet aan de richtlijnen Gezondere Kantines (volgens het Voedingscentrum).

Lees ook het blog over deze bijeenkomst via de website van Mooiwerk.

Ook geïnteresseerd om aan de slag te gaan met een kantine waarin gezonde keuzes aangeboden worden? Neem dan contact op met Enzo de Regt: enzo.de.regt@mooiwerkbreda.nl.

Rookvrije plekken zijn steeds meer zichtbaar in Breda en in Nederland. De landelijke organisatie voor kinderboerderijen, ‘Kinderboerderijen Actief’, is aangesloten bij ‘Alliantie Nederland Rookvrij’. Kinderboerderijen Actief stimuleert dat zoveel mogelijk kinderboerderijen zelf aan de slag gaan met het rookvrij maken van hun terrein. Er zijn nu landelijk 177 kinderboerderijen die rookvrij zijn of ‘rookvrij afspraken’ hebben (dit was de stand van zaken op 12 december 2019). JOGG-Breda ondersteunt deze beweging door middel van advies en communicatie op lokaal niveau. In omgeving Breda zijn de volgende kinderboerderij locaties aan de slag gegaan met een rookvrij terrein: Bunderij, De Sik (per 1 februari 2020 rookvrij), De Zandberg, Parkhoeve (per 1 januari 2020 rookvrij) en Wolfslaar.

Parkhoeve in Breda-Noord is per 1 januari 2020 rookvrij. De vrijwilligers en het bestuur wilden deze mijlpaal niet ongemerkt voorbij laten gaan. Op 28 november 2019 kwam Miriam Haagh op locatie om samen met het bestuur en vrijwilligers van de kinderboerderij het terrein officieel rookvrij te verklaren. Zij onthulde het ‘rookvrij bord’.

Daarnaast heeft Parkhoeve nog meer ambities om kinderen een gezonde omgeving aan te bieden. Stapsgewijs zijn ze bezig met een gezonder kantineaanbod. De gezondere voedingskeuze willen ze stimuleren. Daarnaast zijn er plannen tot het realiseren van een plukroute. Fruit plukken en eten is gezond en leuk om te doen.

JOGG-Breda ziet een positieve trend en ondersteunt Parkhoeve bij deze doelen. We werken op deze manier samen aan een gezonde opgroeiende jeugd voor wie niet-roken en gezond eten en drinken steeds vanzelfsprekender wordt.

‘Maak gezond gewoon’, dat is de boodschap die we willen uitdragen tijdens de Week voor de Gezonde Jeugd (16 t/m 20 maart 2020). Deze week wordt voor de derde keer georganiseerd door JOGG Nederland in samenwerking met JOGG-gemeentes. JOGG-gemeentes door het hele land heen haken hierop aan. Sinds 2011 zijn we als gemeente Breda aangesloten bij JOGG. In 2015 was een kwart van de Nederlandse gemeente aangesloten bij JOGG en inmiddels is dit veertig procent.

JOGG-Breda werkt met de stad aan een gezondere omgeving voor de jeugd. We zetten in op meer bewegen, water drinken, gezond eten en rookvrij opgroeien. Tijdens de Week voor de Gezonde Jeugd zetten we initiatieven/activiteiten in het zonnetje die bijdragen aan een gezondere leefstijl. Wil je als school, sportclub, vrijwilligersorganisatie, maatschappelijke organisatie of bedrijf laten zien wat je doet voor een gezonde jeugd? Laat het ons weten! Meer weten? Bezoek de website van de Week voor de Gezonde Jeugd.

Het afgelopen jaar hebben zorginstellingen, sportverenigingen, onderwijs, kinderopvang en vele anderen zich ingezet voor een rookvrije generatie.

Daar zijn we ontzettend blij mee en trots op! Een aantal clubs en organisaties hebben inmiddels een rookvrij terrein gerealiseerd en anderen zijn druk doende om dit te realiseren. Vanuit de contacten die we hebben, blijkt dat na de realisatie van een rookvrij terrein, organisaties ook geconfronteerd worden met de nodige dilemma’s. 

Wat te doen met leerlingen die buiten het hek roken of met de overlast van peuken in een wijk? Hoe spreek je mensen op een goede manier aan? Welke ondersteuning bied je rokende collega’s? Hoe zit het met de e-sigaret? Als vervolg op het congres van 6 juni 2019, gaan we graag met jullie in gesprek om deze dilemma’s te bespreken.  

Het is ook een geschikte gelegenheid om te horen hoe we elkaar inspireren met ervaringen, tips, adviezen van de inmiddels opgedane ervaringen. Je bent van harte welkom op: donderdag 5 maart van 15.00 uur tot 17.00 uur in de Uitvindfabriek. Meld je aan door een mail te sturen naar Ans van der Borst, werkzaam bij de GGD West-Brabant (A.Borst@ggdwestbrabant.nl).

Vanaf 2020 treedt de Omgevingswet in werking. Hierdoor moet het maken van plannen voor de stad eenvoudiger worden. Bij de inrichting van de openbare ruimte moet rekening worden gehouden met diverse belangen, waaronder het stimuleren van gezondheid. In Breda gaan we uit van vier thema’s om gezamenlijk te werken aan een gezonde stad: gezonde leefstijl, gezond oud worden, gezonde leefomgeving en gezonde mobiliteit. Een gezonde leefstijl stimuleren in een omgeving waar kinderen rookvrij opgroeien, er volop mogelijkheid is tot sporten en bewegen, gezond eten wordt aangeboden en water drinken aantrekkelijk wordt gemaakt. Door hier structureel aandacht voor te hebben, dragen we bij aan gezonde, fitte inwoners.

Dit najaar werden vijf bijeenkomsten georganiseerd. Professionals, bewoners, studenten, maatschappelijke organisaties en onderwijsinstellingen waren uitgenodigd om hun ideeën te delen. De bijeenkomst ‘De vitale en inclusieve stad’ ging over de vraag: wat betekenen ruimtelijke veranderingen voor onze veiligheid, gezondheid en sociale cohesie? Op 23 september vond de bijeenkomst plaats bij Podium bloos. Interessante sprekers vertelden over allerlei thema’s van een vitale en inclusieve stad. Na de netwerklunch namen mensen deel aan de workshops ‘Leven lang in beweging’, ‘Panorama Breda’, ‘Futurethinking’ en ‘Digitaal platform Omgevingsvisie’. Enkele belangrijke punten die ingebracht werden, waren ‘de jeugd doet mee’, ‘gezonde stad = betekenisvol leven van mensen’ en ‘kruisbestuivingen tussen stad en burger tussen jong en oud’.

BN De Stem heeft een artikel gepubliceerd over de bijeenkomst. Een terugblik van de dag is weergegeven in een beeldverhaal.

Meer informatie over de Omgevingswet en de andere thema’s? Bezoek de website PlanBreda.

De Klokkebei (een basisschool in Ulvenhout) heeft mooie stappen gezet om de leerlingen een gezonde schoolomgeving aan te bieden. De school is aan de slag gegaan met de Gezonde School-aanpak en heeft het themacertificaat ‘Bewegen en sport’ behaald. Daarnaast heeft de school, met o.a. hulp van de gemeente Breda, een Groen Schoolplein gerealiseerd. Door een Groen Schoolplein worden kinderen uitgedaagd tot bewegen, ontdekken en spelen.

Vanuit JOGG-Breda juichen we dat enorm toe. Kinderen bevinden zich een groot gedeelte van de week op school en de verleidingen van social media liggen op de loer. Het is dus belangrijk dat ook op school extra aandacht is voor gezondheid en bewegen. Voordat de school aan de slag ging met het schoolplein, was er al veel aandacht voor bewegen in de lesmethode. Bewegen is vanzelfsprekend en het is een onderdeel van de schoolcultuur.

Op 25 oktober werd stilgestaan bij het behalen van deze successen. Boaz Adank opende officieel het Groene Schoolplein door het lintje door te knippen samen met een aantal leerlingen. Tijdens het proces met de school kwam naar voren dat ouders zeer betrokken zijn, net als de partijen uit de omgeving die hebben bijgedragen aan een Groen Schoolplein. Op het gevelbord dat onthuld werd (zie afbeelding) zijn alle sponsoren en subsidieverstrekkers vermeld. Dit bord wordt later aan de gevel bij de ingang van de onderbouw bevestigd.

Ook enthousiast geworden over een Groen Schoolplein en de Gezonde School-aanpak?

Provinciaal is een kennisloket met advies over bijvoorbeeld de subsidieregeling, ontwerpers en het 10-stappenplan. Vragen kun je kwijt bij schoolpleinenvdtoekomst@ivn.nl.  

Bij de Gemeente Breda is Marika Rath (email: mcjb.rath@breda.nl / tel: 076-5294773) aanspreekpunt om de eerste vragen van scholen te beantwoorden en de koppeling met projecten in de schoolomgeving en een procesbegeleider te leggen.